W związku ze wzrostem liczby doniesień dotyczących pojawiania się wilków w sąsiedztwie gospodarstw ludzkich, co może wzbudzać niepokój wśród mieszkańców, poniżej przedstawiamy informacje udostępnione przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Białymstoku dotyczące postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek – wilk.
Najczęstsze sytuacje niebezpieczne z udziałem wilka, które mogą mieć miejsce to wilki niewykazujące lęku przed człowiekiem, pojawiające się w pobliżu zabudowy i porywające psy. Część z tych wilków może być chora, mogą zdarzyć się też hybrydy wilka z psem. Możliwe jest również, że część takich zdarzeń powodowana jest przez wałęsające się zdziczałe psy.
Mając na uwadze bezpieczeństwo ludzi oraz zwierząt domowych zasadne jest aby mieszkańcy, mieszkający w obszarze zamieszkiwanym przez wilki zapewnili opiekę nad domowymi zwierzętami psami i kotami poprzez:
- trzymanie ich w domu lub w dobrze zabezpieczonych kojcach;
- niepozostawianie psiej i kociej karmy na zewnątrz, w miejscach gdzie mogłaby być dostępna dla drapieżników. Może to zwabić wilki w pobliże domostwa. Wilki mogą się przyzwyczaić do stałego źródła pokarmu, a następnie zranić, a nawet zabić broniącego swojego pożywienia psa lub kota;
- niepuszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikacje właściciela lub opiekuna, niepuszczanie psów luzem po lesie;
- niepozwalanie psu na wychodzenie poza teren gospodarstwa i swobodne penetrowanie pobliskich lasów. Nawet jeśli nie zostanie zaatakowany przez drapieżniki w lesie, wilki mogą przyjść jego tropem pod zabudowania, zabić psa lub zaatakować inwentarz.
Zasadne jest również podjęcie przez mieszkańców działań polegających na zabezpieczeniu pojemników na odpady przed dostępem zwierząt w obszarach, w których bytują wilki. Resztki żywności pozostawione na kompoście poza ogrodzeniem posesji, a szczególnie kawałki mięsa i wędlin, mogą zwabiać drapieżniki. Pozostawianie i udostępnianie resztek żywności w lesie lub w jego pobliżu, może spowodować, że wilki, a szczególnie młode osobniki, mogą uzależnić się od takiego źródła pokarmu i w efekcie nauczyć się postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia.
Kolejna kwestia dotycząca sytuacji niebezpiecznych z udziałem wilka to ataki drapieżników na zwierzęta gospodarskie. Wilki zabijają zwierzęta, gospodarskie głównie dlatego, że są one niedostatecznie chronione przez właścicieli, pozostawiane na nieogrodzonych lub słabo zabezpieczonych pastwiskach, bez odpowiedniego nadzoru, również często na okres nocy.
Zgodnie z art. 126 ust. 4 ww. ustawy o ochronie przyrody właściciele lub użytkownicy gospodarstw rolnych mogą współdziałać z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie sposobów zabezpieczania zwierząt gospodarskich przed szkodami powodowanymi przez wilki. W ramach porozumienia, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku może, w miarę posiadanych możliwości, przekazać zaproponowaną przez wnioskodawcę ilość fladr określoną w metrach bieżących, natomiast właściciel zwierząt wykonuje prace polegające na ich instalacji. Dodatkowo za szkody wyrządzone przez wilki w pogłowiu zwierząt gospodarskich przysługuje odszkodowanie (zgodnie z art. 126 ust. 6 pkt 2 lit, b i pkt 3 lit, d cytowanej ustawy o ochronie przyrody odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli poszkodowany nie wyraził zgody na wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom oraz za szkody wyrządzone przez wilki w pogłowiu zwierząt gospodarskich pozostawionych w okresie od zachodu do wschodu słońca, bez bezpośredniej opieki).